Riječnik pojmova iz oblasti NVO

Akcioni plan (Action plan)
Dokument kojim se definiše način na koji će organizacija stići tamo gdje planira da bude, na taj način što definiše šta će ko raditi, kada i kako, kao i kako se treba baviti trenutnim problemima i trendovima koji se pojavljuju.
Aktiva/Imovina (Assets)
Iznos kapitala ili novca od glavnice, dionica, obveznica, nekretnina ili drugih resursa koje posjeduje jedna osoba, nevladina organizacija, korporacija ili fondacija. U slučaju fondacija, imovina se u većini slučajeva investira i prihod tako stečen se rapoređuje na davanje grantova.

(ili)

Sve ono što nevladina organizacija posjeduje, uključujući:
- Novac na bankovnom računu i gotovinu u blagajni;
- Račune potraživanja koji predstavljaju obavezu plaćanja prema nevladinoj organizaciji koji dospijevaju u roku od jedne godine, npr. grant od donatora
- Avansi, tj. novac koji je unaprijed dat osoblju za putne troškove, a koji se ne evidentira kao trošak sve dok se računi/priznanice ne prezentuju
- Namještaj i oprema
  Vidjeti takođe: Bilans stanja, Infrastrukturni grant

Analiza isplativosti (Cost-Benefi t Analysis)

Analiza koja upoređuje sadašnju vrijednost svih koristi umanjenu za troškove nastale u vezi sa njima, kada se te koristi izražavaju u eurima isto kao i troškovi. Ova analiza se vrši da bi se izabrala alternativa koja maksimalno uvećava koristi od nekog programa.

(ili)

Širok termin koji podrazumijeva analizu koja upoređuje troškove i koristi određenog projekta.
Anketa (Survey)
Sredstvo za prikupljanje statističkih podataka.
Aplikacija (Application)
Formalni dokument koji podnosi potencijalni primalac potraživanih sredstava. Aplikacija predstavlja najkompletniju prezentaciju jednog projekta i često čini osnovu za Ugovor o grantu.
Vidjeti takođe: Ugovor o grantu,Prijedlog projekta
Aplikant (Applicant)
Onaj koji je podnio zahtjev za grant fondaciji (donatoru).
Vidjeti takođe: Grant, Fondacija, Donator
ASAP
Skraćenica koja se može koristiti za određivanje roka za podnošenje pisanog prijedloga projekta, konkurisanje za posao, za neki dodatak/pojašnjenje uz izvještaj, informaciju o medijskoj prezentaciji itd., a glasi "As Soon As Possible" (prevod "što je prije moguće").
Bilans stanja (Balance Sheet)
Finansijski izvještaj koji predstavlja presjek finansijske situacije u jednoj neprofitnoj organizaciji na određeni datum. U bilansu stanja se nalazi ukupna aktiva sa jedne strane (lijeva) i ukupna pasiva i neto vrijednost/neto imovina (engl. net assets) sa druge strane (desna strana ovog izvještaja).
Bilans uspjeha (Income Statement (IS))
Sažetak razlike prihoda i rashoda (troškova) za određeni vremenski period.
Bilateralan (Bilateral)
Dvosmjerna relacija; koristi se da opiše projekte koji se realizuju između dvije zemlje, kao i nacionalne donatorske agencije.
Biznis plan (Business Plan)
Dokument u kojem se definiše neki biznis, identifikuju ciljevi i objašnjava protok novca (engl. cash flow) i planovi za otplatu kredita. Uopšteno, biznis plan se uglavnom traži da bi banka ili neka druga organizacija odobrila kredit.
Spontano dolaženje do ideja (Brainstorming)
Grupna aktivnost koja omogućava ljudima da generišu ideje, postavljaju pitanja, predlažu rješenja i postižu dogovor o pitanjima koja se tiču mnogih pojedinaca.
Brošura (Brochure)
Služi kao pomoćno sredstvo za pružanje obavještenja. Treba da je sastavljena tako da je lako čitljiva i da sadrži mnoštvo informacija o organizaciji, njenim programima i/ili projektima, i druge važne podatke
Budžet (Budget)
Budžet je plan za dobijanje i trošenje novca u cilju postizanja specifičnih ciljeva. Postoji više vrsta budžeta koje organizacija može da ima (jedna od kategorizacija je sljedeća):
- Godišnji budžet – u njemu se prikazuju planirani prihodi i troškovi za narednu godinu. Ukupni iznosi budžeta su obično podijeljeni na glavne kategorije, npr. troškovi za plate, opremu, kancelarijski troškovi,itd.
- Gotovinski budžet, u kome se prikazuje gotovina koju organizacija planira da primi i isplati u određenom vremenskom periodu, npr. za mjesec dana
- Budžet programa/projekta, u kome se prikazuju troškovi koji su predviđeni za određeni program/projekat. Većina organizacija ima više projekata.
  (ili)
  Budžet je izjava o finansijskoj poziciji za tačno određeni period zasnovana na predviđenim troškovima i prijedlozima za finansiranje istih. Drugim riječima, budžet je:
- Plan aktivnosti
- Novčano izražen
- U specifičnim kategorijama troškova
- Za određeno vremensko razdoblje
- S mehanizmom za monitoring/kontrolu ugrađenim u proces

Ciklus finansiranja (Funding Cycle; Funding Round)

Hronološki obrazac za pregled pristiglih prijedloga projekta, odlučivanje i obavještavanje aplikanata (onih koji su poslali prijedlog projekta). Neki donatori daju grantove tačno u određenim intervalima (kvartalno, polugodišnje, itd.) dok drugi to rade jednom godišnje ili stalno u toku godine.
(ili)
Raspored događaja koji počinje objavljivanjem konkursa za raspodjelu sredstava (grantova), praćen je rokovima za podnošenje aplikacija, pregledom pristiglih aplikacija, dodjeljivanjem grantova, potpisivanjem ugovora sa onima kojima su odobrena sredstva i prebacivanjem novca na njihove račune. Ako su sredstva preraspoređena ili je ostao višak sredstava nakon prvog ciklusa finansiranja, onda se taj ciklus ponavlja.

Ciklus granta (Grant Cycle)

Raspored koji određuje kada će se aplikacije razmatrati, sredstva odobravati i kada treba raditi evaluaciju.
Ciljevi ostvarenih efekata (Outcome Objectives)
Ova terminologija opisuje metu (cilj) ili indikatore uspjeha koji se direktno odnose na promjenu koja će proizaći iz vašeg predloženog projekta. "Efekat" (outcome) jeste sama promjena-odgovor na pitanje "Šta će biti drugačije u našem društvu ili životima ljudi kojima se bavimo u ovom projektu kao rezultat naših napora (nakon završetka projekta)?". Jedan cilj ostvarenog efekta razlikuje se od procesnog ili kratkoročnog cilja, koji se fokusira na aktivnosti ili odrađivanje onoga što je planirano.

Jedan primjer za kratkoročni cilj bi bio: " Do kraja decembra 2005. godine, mi ćemo odraditi 60 časova opismenjavanja za 50 punoljetnih osoba". Sa ovim ciljem je povezan, ali mnogo jači, jedan cilj ostvarenog efekta – koji se fokusira na promjenu, a ne na ono što treba da se odradi da bi se postigla ta promjena – bi bio, "Poslije 60 održanih časova opismenjavanja, 75% punoljetnih osoba će poboljšati svoju pismenost za najmanje dva stepena."
Ciljevi/Operativni ciljevi (Objectives)
Kao dio prijedloga projekta, ciljevi predstavljaju izjave o očekivanim rezultatima koje sadrže podatke o tome ko će šta da radi, kada i koliko toga će biti urađeno. Mjerljivi ciljevi postaju kriterijum na osnovu kojeg se ocjenjuje uticaj koji se projektom ostvaruje na ciljnu grupu i/ili efektivnost organizacije.
Ciljna populacija/Ciljna grupa (Target Population; Target Group)
Određena populacija koju čine mogući korisnici projekta. Ona može obuhvatati sve ili dio potencijalnih korisnika.
(ili)
To je ona grupa ljudi na koju su usmjerene projektne aktivnosti. Znači, to su sve one grupe, institucije, pojedinci,… na koje želimo djelovati da bismo riješili problem i pomogli korisnicima (engl. benefi ciaries). Ciljnu grupu treba jasno razlikovati od onih kojima projekat pomaže: ove druge čine oni u čiju korist djeluje projekat, a prvu oni na koju djelujete.
Čist (neto) prihod (Net Income)
Višak između ukupnih prihoda i zarade u odnosu na ukupne troškove i gubitke za određeni računovodstveni period.
Vidjeti takođe: Bilans stanja
Članovi (Members)
Osobe u neprofitnoj organizaciji koje uživaju određena prava u skladu sa statutom, podzakonskim aktima i državnim zakonom. Ova prava mogu podrazumijevati i izbor upravnog odbora neprofitne organizacije.
Datum prispijeća (Due Date)
Datum (i vrijeme) do kad projekat treba da stigne do donatora. To može biti i datum do kojeg treba biti izvršen transfer novca od strane donatora ili neke obaveze korisnika granta.
Davanje povratne informacije (Feedback)
Proces koji uključuje dvosmjernu komunikaciju između dvije strane, npr. trenera i učesnika treninga, u cilju ispravljanja, modifikovanja aktivnosti i postizanja boljih rezultata.
Kako davati feedback?
- Govoriti u svoje ime o tome "kako na mene djeluje tvoje ponašanje"
- specifično (određena situacija, određeno vrijeme), a ne uopšteno
- opisno o meni – ne osuđivati "tebe" jer to vodi samo u opravdavanje, ne ostavlja prostor za promjenu
- usmjereno na ponašanje koje se može mijenjati
- voditi računa o potrebama i onoga koji daje povratnu informaciju i onoga ko prima tu informaciju
- U pravo vrijeme – po mogućnosti neposredno nakon, ili za vrijeme, opaženog ponašanja
- Povratna informacija se nudi, ne nameće se
- Provjerite da li je vaša povratna informacija bila shvaćena onako kako ste je zamislili

Direktna demokratija (Direct Democracy)

Direktno učešće građana u društvenim dešavanjima kroz slobodne i organizovane aktivnosti.

Direktni korisnici (Direct Beneficiaries)
Vidjeti: Korisnik granta

Direktni troškovi (Direct Costs)

Troškovi koji su direktno povezani sa realizacijom nekog projekta i koji su obično svrstani u određene kategorije u budžetu koji je odobren nekim grantom. Tu spadaju sljedeće vrste troškova: lični troškovi, razne vrste doprinosa, konsultanti, putovanja, oprema, razne vrste potrepština i materijala, troškovi izdavanja publikacija, organizovanja seminara itd.
Vidjeti takođe: Grant

Diskusija u fokus grupi / tematskoj grupi (Focus Group Discussion)

Planirana i usmjeravana diskusija između članova izabrane grupe, u svrhu istraživanja određenog problema.

Donacija (Donation)
Donacija je davanje za neku dobru svrhu koja ne podrazumijeva izvršenje protiv-usluge. Očekuje se izraz zahvalnosti.

Donator (Donor, Grantor)

Pojedinac ili organizacija koja odobrava grantove ili priloge onima koje donira.
Dopuna nenovčanim sredstvima (In-Kind Matching)
Situacija kada se finansijska sredstva dobijena od jednog donatora nadopunjuju sa nenovačnim sredstvima iz drugih izvora.
Dopunski grant (Matching Grant)
Predstavlja grant ili poklon koji je odobren sa svrhom da se odobreni iznos treba nadopuniti u iznosu jedan-naprema-jedan ili u skladu sa nekom drugom predviđenom formulom; ili predstavlja grant koji se odobrava kao nadopuna za podsticajni grant.
Vidjeti takođe: Podsticanji grant, Uslovni grant, Zajedničko fi nansiranje
Dospjela dugovanja (Payables)
Dug ili obaveza koja treba da se plati ili se duguje za kupljena dobra ili pružene usluge. Dok se račun ne plati, iznos koji se duguje se zove "dospjeli račun".
Vidjeti: Bilans stanja, Pasiva
Dugoročni cilj (Long-Term Goal)
Svaki cilj za koji treba 1-5 godina da se ostvari.
Dugoročni i kratkoročni ciljevi;Ciljevi i podciljevi (Goals and Objectives)
Ovaj dio pisanog prijedloga projekta, koji obično ima naziv "dugoročni i kratkoročni ciljevi" predstavlja jedan od najvažnijih djelova projekta i takođe jedan od djelova koji se često pogrešno razumije. Dešava se da se ova dva pojma miješaju ili se koriste različito kod organizacija iz različitih oblasti. U principu, ova dva termina se odnose na dva različita stepena promjene, rezultate ili uticaje koji će biti postignuti realizacijom vašeg projekta ili programa. Prvi predstavlja širu, dalekosežniju svrhu vašeg projekta ili usluga koje pružate – na primjer: "Naša svrha (ili cilj) je da pomognemo ženama koje su zlostavljane da povrate svoje dostojanstvo, psihičku stabilnost i samopoštovanje." Drugi termin se može slobodno zvati vašim metama ili indikatorima uspjeha. Ovi rezultati su specifični, mjerljivi, vremenski određeni i direktno doprinose ostvarenju prvog cilja. Na primjer: " U roku od šest mjeseci poslije završetka našeg projekta, 75% žena koje su prošle kroz našu obuku će zadržati ili naći novi posao koji je u visini ili iznad prosječnog ličnog dohotka u republici".
Vidjeti takođe: Ciljevi / Operativni ciljevi
Efekat (Impact)
Stepen u kojem je jedan projekat ili program napravio dugoročnu promjenu.
Efektivnost (Effectiveness)
Stepen do kojeg je program ili projekat postigao željene promjene ili postigao svoje ciljeve kroz realizaciju projektnih aktivnosti. Efektivnost se može mjeriti u odnosima i inputa (uloženih stredstava) i outputa.
Vidjeti takođe: Input, Output
Efektivnost organizacije (Organizational Effectiveness)
Sposobnost jedne organizacije da ispunjava svoju misiju uz pomoć zdravog menadžmenta, dobre uprave i stalne posvećenosti postizanju rezultata.
Efikasnost (Efficiency)
Stepen do kojeg su u relizaciji jednog programa ili projekta resursi svrsishodno korišteni i aktivnosti završene u predviđenom roku.
Eksterna evaluacija (External Evaluation)
Evaluacija koju sprovodi osoba izvan organizacije čiji se projekat ili program ocjenjuje.
Evaluacija (Evaluation)
Evaluacijom se utvrđuje da li su ispunjeni ciljevi projekta (dugoročni i kratkoročni), tj. uspješnost realizacije jednog projekta. Ona treba da je usko vezana za ove ciljeve. Opišite metodologiju evaluacije, npr. Načini prikupljanja podataka, vrste informacija koje će se sakupljati, da li će evaluaciju raditi neko unutar organizacije (interna evaluacija) ili će se raditi eksterna evaluacija…
Vidjeti takođe: Interni evaluator, Eksterna evaluacija
Evaluacija nakon relizacije granta (Post-Grant Evaluation)
Procjena rezultata koji su ostvareni realizacijom projekta za koji je odobren grant, sa naglaskom na tome da li su se tim projektom ostvarili željeni (planirani) ciljevi.
Vidjeti takođe: Grant
Evaluacija ostvarenog efekta (Impact Evaluation)
Jedan tip evaluacije rezultata koji se fokusira na širi, dugoročni uticaj ili rezultate programskih (projektnih) aktivnosti.
Evaluacija rezultata (Outcome Evaluation)
Evaluacija koja se koristi da bi se identifikovali rezultati jednog projekta (programa). Ovaj tip evaluacije pruža sljedeće podatke:
- stepen u kojem problemi i potrebe kojima se bavi projekat još uvijek postoje;
- načini da se poboljšaju nepovoljni uticaji i da se unaprijedi željeni uticaj i
- izvjesni redizajn dijelova projekta koji se može naznačiti za ubuduće.
  (ili)
  
  Evaluacioni proces koji se više fokusira na mjerenje uspješnosti u ostvarivanju određene, mjerljive i značajne promjene u društvu ili u životima ljudi za koje se sprovodila promjena, nego na puko navođenje inputa (uloženih sredstava) ili izvještavanje o onome što se uradilo.
  
  Vidjeti takođe: Ciljevi ostvarenih efekata
Evaluacioni plan (Evaluation Plan)
Pisani dokument kojim se opisuje cjelokupan pristup ili plan koji će se koristiti za sprovođenje evaluacije nekog projekta. Ovaj dokument sadrži sljedeće podatke: šta će biti urađeno, kako će biti urađeno, ko će to uraditi, kada će biti urađeno, i zašto se evaluacija sprovodi.
Facilitacija (Facilitation)
Planiranje i vođenje sastanka.
Facilitator (Facilitator)
Osoba koja djeluje kao nepristrasni lider ili moderator sastanka.
Filantrop (Philanthropist)
Pojedinac koji je uključen u neku volontersku (dobrovoljnu) akciju vezano za ostvarenje nekog opšteg (javnog) interesa, što obuhvata dobrovoljno pružanje usluga, volonterske asocijacije ili dobrovoljna davanja.
Filantropija (Philanthropy)
- Volonterska aktivnost radi ostvarenja nekog javnog (opšteg) interesa;
- Ljubav prema čovječanstvu, koja se obično ispoljava kroz ulaganje napora za dobrobit čovječanstva putem ličnog angažovanja ili davanjem finansijske podrške za određene svrhe;
- Svaki napor da se ublaži ljudska patnja i bijeda, poboljša kvalitet života, pruži pomoć ili podrška, ili očuvaju prave vrijednosti putem davanja poklona, pružanja usluga, ili kroz neku drugu dobrovoljnu aktivnost.

Finansijski izvještaj primaoca granta (Grantee Financial Report)

Izvještaj u kome se detaljno obrazlaže kako jedna organizacija troši sredstva koja su joj odobrena grantom. Obično jedan finansijski izvještaj sadrži spisak svih troškova koji su nastali trošenjem sredstava granta. Nekad se ovaj spisak nadopunjuje potpunim finansijskim izvještajem jedne organizacije koji obuhvata sve njene prihode i troškove, aktivu i pasivu.

Finansijski menadžment (Finance Management)
Finansijski menadžment je kontinuirani proces u kojem se procjenjuju finansijski rezultati organizacije u jednom periodu i na taj način omogućava donošenje finansijskih odluka relevantnih za sadašnjost i budućnost organizacije.

Fokus grupa/Tematska grupa (Focus Group)

Metoda sakupljanja informacija kroz evaluacioni proces. Ova metoda obično obuhvata grupu od 7-10 ljudi koja se formira u svrhu prikupljanja mišljenja, stavova, predlaganja ideja, ili preporuka za dalji rad.
Vidjeti takođe: Intervju
Fondacija (Foundation)
Organizacija koja je kreirana sa određenim sredstvima od kojih se ostvaruje prihod, koji se zatim distribuira kroz grantove drugim nevladinim organizacijama, i u nekim slučajevima, pojedincima.
(ili)
Organizacija civilnog društva, koja je obično osnovana kroz osnovni kapital i koja daje grantove drugim organizacijama civilnog društva. Ova organizacija nekad može da realizuje sopstvene programe.
Vidjeti takođe: Grant, Organizacija civilnog društva
Garancija o finansiranju (Funding Pledge)
Indikativno, često i samo verbalno obećanje da će finansiranje vašeg projekta biti omogućeno.
Glavni partner (Lead Partner)
Donator ili agencija koja inicira ili pospješuje saradnju i partnerstvo razvijanjem strategije, pokretanjem programa, praćenjem koordinacije donatora, upravljanjem implementacijom, obezbjeđivanjem inicijalnog finansiranja ili daje najveću podršku u resursima.
Vidjeti takođe: Koordinacija donatora, Inicijalno finansiranje
Globalizacija (Globalisation)
Odnosi se na proširen fokus (međusobno povezanih) pitanja koja se tiču globalnog društva (političkog, ekonomskog, ekološkog, itd.).
Godišnji izvještaj (Annual Report)
Izvještaj izrađen na dobrovoljnoj osnovi, koji izdaje jedna fondacija ili nevladina organizacija, koji pokazuje finansijske podatke i opis trošenja sredstava. Postoje varijacije u izgledu ovog dokumenta. Te varijacije počinju od toga da ovaj dokument može izgledati kao obični otkucani list na kome je taksativno navedeno po stavkama kako su trošena/raspoređivana sredstva, pa sve do detaljne publikacije koja sadrži sve važne podatke o raspoređivanju ili trošenju istih sredstava.
Građansko društvo (Civil Society)
Pojam građanskog društva može se posmatrati sa dva različita aspekta:
- negativni, to je ideja da domet države treba da bude ograničen i ona spriječena da kontroliše sve društvene aktivnosti, prodre u sve životne sfere i upije svu društvenu inicijativu i sav talenat;
- pozitivni, to je ideja o postojanju mnoštva nezavisnih žarišta samoorganizovanja u društvu, preko kojih ljudi mogu da zajednički djeluju i rješavaju svoje probleme, što može služiti kao kanal za izražavanje stavova i interesa građana i pritisak na vladu, ali i kao zaštita od pokušaja države da prekorači svoje granice.
  
  Ideja o građanskom društvu ukazuje na to da je demokratiji potrebno da ima društvena udruženja svih vrsta koja su organizovana nezavisno od države. Samo na taj način se može ograničiti moć države, javno mijenje (stavovi i interesi građana) artikulisati (izraziti) odozdo, umjesto da se njime upravlja sa vrha, i postići da društvo ima samopouzdanja da se odupre proizvoljnoj upravi. Načelo da takva udruženja treba da budu ne samo nezavisna, već i demokratski organizovana iznutra oličava ideju da će demokratija na nivou države biti tek slabo ukorijenjena ako se ostatkom društva upravlja na autokratski način. Ako su ljudi naučeni na autoritarizam u porodici, školi i crkvi, i ako nemaju iskustva sa samoorganizovanjem i samoodlučivanjem na radnom mjestu, u komšiluku i u dobrovoljnim udruženjima, nije vjerovatno da će postati i aktivni građani, ili da će osjećati bilo kakvu odgovornost za opšte stanje svoje zajednice.
Grant (Grant)
Odnosi se na sumu novca koja se daje kao podrška za rad nekoj organizaciji ili (povremeno) pojedincima, obično kao rezultat formalnog procesa odlučivanja koji uključuje pismenu ili verbalnu prezentaciju rada pojedinca ili organizacije i donošenje odluke na osnovu toga. Grantovi se razlikuju od kredita jer se odobravaju bez uslova vraćanja, ali sa izvještajem o njegovom utrošku i šta je postignuto istim.
Grant odobren za razvoj programa; Projektni grant (Program Development Grant; Program Funds; Project Grant)

Grantovi koji se odobravaju za određene projekte ili programe i na taj način se razlikuju od granta za generalnu/ opštu podršku.
(ili)
Sredstva koja se daju nevladinoj organizaciji da bi realizovao jedan određeni, precizno definisani i često kratkoročni projekat ili set aktivnosti dizajniranih da bi se zadovoljila određena potreba ili postigao određeni cilj.
Grant opšte podrške (General Support Grant)
Obično se odnosi na novac koji se daje nekoj organizaciji bez ograničenja vezanih za način na koji će ona taj novac utrošiti. Ovaj grant se daje da bi učvrstio opštu svhu ili rad jedne organizacije, prije nego da bi pomogao realizaciju određenog projekta ili neku posebnu svhu; ovaj grant se još naziva i nerestriktivni grant.
Grant za građevinske projekte (Building Grant)
Grantovi za izgradnju, renoviranje, prepravljanje ili rehabilitovanje imovine.
Grant za operativnu podršku (Operating Support Grant)
Grant koji pokriva troškove isplate zarada zaposlenima, administrativnih i drugih troškova funkcionisanja jedne organizacije ili programa.
Grantovi za istraživanja (Research Grants)
Grant koji se odobrava obrazovnim institucijama ili pojedincima da bi se podržao određeni projekat za sprovođenje istraživanja.
Grupe za pritisak (Pressure Groups)
Interesne ili grupe za pritisak se često definišu kao "organizacije čiji članovi djeluju zajedno da bi ostvarili uticaj na javnu politiku u cilju promovisanja njihovog zajedničkog (opšteg) interesa" i na ovakav način definisane mogu se shvatiti kao oblik nevladinih (ili moguće volonterskih) organizacija koje imaju politički motiv javnog zastupanja.

Unutar ove raznolike kategorije, možemo generalno razlikovati dva tipa:
- ekonomske ili profesionalne asocijacije (uključujući sindikate) i
- javne interesne grupe koje djeluju za neki opšti interes svojih članova (ljudi koje reprezentuju).

Grupisanje (Clustering)

Identifikovanje sličnih karakteristika i grupisanje slučajeva sa ovim karakteristikama.
Indikatiori uspjeha (Performance Indicator)
Pokazatelj koji služi da bi se odredio stepen u kojem su ciljevi i rezultati ostvareni.
Indikatori (Indicators)
Opservacija ili mjerenje za koje se pretpostavlja da su dokaz o osobinama ili karakteristikama nekog fenomena.
Indirektna korist (Indirect Benefit)
Rezultati koji su postignuti realizacijom određenog programa ili projekta, ali nisu predviđeni da budu ciljevi tog projekta ili programa.
Indirektni troškovi (Indirect Costs)
Troškovi jedne organizacije koji se ne mogu direktno vezati za realizaciju određenog projekta ili aktivnosti. Obično se troškovi održavanja zgrada, zemljišta, opreme, računovodstvenih usluga, komunalija i opšti administrativni troškovi smatraju indirektnim troškovima. Ovakve troškove donatori odobravaju ili ne odobravaju, dok neki donatori mogu postaviti maksimalan iznos ovih troškova izražen u procentima od ukupne vrijednosti granta.
Infrastrukturni grant (Bricks and Mortar)
Neformalni izraz koji označava grantove za izgradnju ili građevinske projekte.
(ili)
Neformalni izraz za kapitalna sredstva koja se većinom koriste za renoviranje objekata ili građevine.
Inicijalna sredstva (Seed or Startup Money)
Finansijska sredstva koja se odobravaju da bi se pomogla tek osnovana organizacija ili projekat u njegovoj početnoj fazi. Ponekad se inicijalna sredstva odobravaju novoj organizaciji ili programu, da bi im pomogla dok se neki veći izvor sredstava ne pojavi.
Inicijalni grant (Seed Grant)
Grant ili pomoć koja se odobrava da bi se osnovala nova organizacija ili realizovao novi projekat. Ovi grantovi mogu da pokrivaju plate i druge operativne troškove novog projekta.
Vidjeti takođe: Operativni troškovi
Inicijalno finansiranje (Seed Funding)
Resursi/sredstva za pokretanje inicijative koja bi stimulisala dodatne priloge (engl. matching contributions) drugih.
(ili)
Ova vrsta finansiranja pomaže u fazi zasnivanja projekta. Ovo se obično daje malim projektima, u ranoj fazi njihovog razvoja prije nego što je napravljena konačna forma ili bilo kakav plan za buduće proširenje projekta. Ideja je da se pomogne početak jednog projekta.
Input indicator/Indikator uloženih sredstava (Input Indicator)
Mjerenje iznosa resursa koji su korišteni za određenu planiranu aktivnost.
Input/Uložena sredstva (Input)
Resursi koji su korišteni u jednom programu ili projektu.
Institucije (Institutions)
Organizacije kojima upravljaju profesionalci da bi pružili svoje ekspertsko znanje ljudima kojima je ono potrebno, uključujući: škole, socijalne ustanove, biblioteke, dr`avne i lokalne vlasti, bolnice, univerzitete, itd.
Interesne grupe (Interest Groups)
Ove grupe koje se još zovu i grupe javnog zastupanja (engl. advocacy groups), predstavljaju grupe ljudi koji se okupljaju oko zajedničkog cilja/ svrhe. Grupe za zaštitu životne okoline, grupe koje se bore za ljudska prava, grupe koje rade na socijalnim problemima itd. predstavljaju interesne grupe.
Interna anlaliza (Internal Analysis)
Evaluacija snaga, slabosti, mogućnosti i prepreka jedne organizacije.
Vidjeti takođe: SWOT analiza
Interna kontrola (Internal Control)
Proces koji je zamišljen tako da obezbijedi objektivnost praćenja ostvarivanja različitih ciljeva menadžmenta, kao što je, recimo, pouzdanost finansijskih izvještaja.
Interni evaluator (Internal Evaluator)
Jedan od zaposlenih ili cijeli sektor, koji je sastavni dio organizacije koja je predmet evaluacije.
Interni monitoring (Internal Monitoring)
Predstavlja jedan aktivni proces monitoringa koji koristi razne podatke koji pružaju informacije o poslovanju neophodne za menadžment i druge donosioce odluka u jednoj organizaciji.
Interpersonalne vještine (Interpersonal Skills)
Sposobnost da se efektivno komunicira verbalnim i neverbalnim putem.
Intervjui (Interviews)
Telefonski ili lični razgovori sa nekom osobom ili grupom ljudi. Obično intervjui nude mogućnost da se ispitaju i istraže odgovori i da se pruži bolji kvalitet odgovora, mada oni mogu da sadrže manje objektivne informacije. U odgovarajućim uslovima (kada su obezbijeđeni povjerenje i anonimnost) intervjui su pogodno sredstvo da se prikupe "opipljive" informacije koje ljudi obično nisu voljni da stave na papir.
Vidjeti takođe: (Fokus grupe)Tematske grupe
Istraživanje potreba / Opis problema (Needs Assessment)
Analiza koja ispituje potrebe određene grupe i prezentuje tako dobijene rezultate u pismenoj formi gdje se te potrebe detaljnije obrazlažu. Ova analiza takođe identifikuje i akcije koje treba preduzeti da bi se ove potrebe zadovoljile, u cilju razvijanja projekta (programa) i njegove implementacije.
(ili)
Dio pisanog prijedloga projekta u kojem se donatoru objašnjava zašto postoji potreba da se realizuje vaš projekat. Ovaj dio se još naziva i "opis problema".

Opis problema treba da pruži odgovor na sljedeća pitanja:
- Zašto je zapravo potreban vaš projekat?
- Koju bi to važnu potrebu trebalo zadovoljiti?
- Čija je to potreba?
- Zašto je ona značajna?
- Što je uzrok tog problema?
- Što će se desiti ako se taj problem ne riješi?
- Ko (je) i što čini/o na rješavanju tog problema (sa kakvim rezultatima, da li mi možemo bolje…) itd.
  
  Jedan dobro obrazložen opis problema mora da korespondira sa svrhom i ciljevima donatora, da je objektivno opisan (bez dramatizovanja), da se bavi problemom koji je rješiv, kao i da sadrži što više relevantnih podataka (npr. statistički podaci, izjave eksperata (stručnjaka),…).

Izgradnja kapaciteta organizacije(Capacity Building)
Kreiranje i poboljšanje kapaciteta jedne organizacije da bi ona ostvarila svoju misiju i bila održiva. Ovo obuhvata: zapošljavanje novih ljudi i obuku (trening) već zaposlenih, dobijanje novih ili poboljšanje postojećih prostorija za rad, jačanje postojećih programa ili kreiranje novih,…

(ili)
- Razvoj najbitnijih organizacijskih vještina I sposobnosti, što podrazumijeva liderstvo, menadžment, finansije i prikupljanje sredstava (engl. fundraising), razvijanje programa i rad na evaluaciji, a sve u cilju osnaživanja organizacijske efektivnosti i održivosti.
- Proces pomaganja (asistiranja) jednom pojedincu ili grupi da identifikuju i pozabave se problemima i dobiju uvid, znanje i iskustvo koji su im potrebni da bi riješili neki problem i implementirali promjenu.

Izgradnja tima (Team Building)

Proces u kojem se članovi tima obavezuju da rade zajedno do zajedničkog ishoda, mada članovi tima mogu dati svoj doprinos na različit način.

Aktivnosti koje promovišu međusobnu odgovornost i socijalne veze među članovima tima. Svrha izgradnje tima jeste da pomogne grupama da rade bolje i efikasnije tako što će preispitati:
- Da li svi razvijaju zajednički cilj i žele se za njega zalagati?
- Koristimo li sve sposobnosti članova tima?
- Kako stoje stvari sa povjerenjem (komunikacija) u timu?
- Kako napredujemo kao grupa?
  Vidjeti takođe: Tim.

Izjava o misiji (Mission Statement)

Jedna filozofska izjava ili vrjednosni sud koji teži da pruži odgovor na pitanje zašto organizacija postoji; koji su glavni razlozi njenog postojanja. Izjava o misiji se ne izražava kroz dugoročne ili kratkoročne ciljeve, već više kroz jedan realističan, ali dalekovidi prikaz onoga što organizacija predstavlja, kome služi, šta radi i što može da postigne.

Izvršna grupa (Task Force)

Određena grupa unutar strukture jedne koalicije koja obavlja određeni posao i podnosi svoje rezultate i preporuke nazad cijeloj grupi na razmatranje. Izvršne grupe se bave određenim problemima (pitanjima), često su kratkoročne i imaju kolaborativnu prirodu.

Javni sektor (Public Sector)

Prvi sektor u društvu. Država, vlast.
Vidjeti takođe: Sektor, Profitni sektor, Treći sektor
Javno zastupanje/Zagovaranje (Advocacy)
Javno zastupanje (zagovaranje) je akt ili proces podrške određenoj opštoj stvari ili problemu. Kampanja javnog zastupanja je set ciljanih akcija radi podrške određenoj opštoj stvari ili problemu.

"Mi se javno zalažemo za određenu opštu stvar ili problem zato što želimo da:
- izgradimo podršku za tu opštu stvar ili problem
- utičemo na druge da je podrže ili
- pokušamo da utičemo ili mijenjamo zakonodavstvo koje se na to odnosi."
  
  Međunarodna Fondacija za Planiranje roditeljstva, IPPF vodič je za javno zastupanje: "Javno zastupanje znači govoriti glasno, privući pažnju zajednice na važan problem, i usmjeriti donosioce odluka prema rješenju. Javno zastupanje znači raditi sa drugim ljudima i organizacijama da bi se nešto promijenilo." – CEDPA, Kairo, Peking i dalje: Priručnik za javno zastupanje za žene vođe.
  
  "Javno zastupanje se definiše kao promocija određene opšte stvari ili uticaj na politiku, tokove finansiranja ili druge politički determinisane aktivnosti".
  
  Advokati za mlade Javno zastupanje 101:
  
  "Javno zastupanje predstavlja proces djelovanja (a ne jednokratnu aktivnost) sa ciljem postizanja poželjnih promjena u društvu kako bi odnosi moći i raspodjela bogatstva postali demokratičniji i pravedniji i kako bi se marginalizovanim društvenim grupama obezbijedili prostor i uloga u javnom odlučivanju. Za početak se javno zastupanje može definisati kao pretvaranje znanja u praksu u svrhu ostvarivanja društvenih promjena.
  
  Postoje tri aktivnosti koje se zajedno mogu smatrati javnim zastupanjem:
- Zastupanje – govorenje u vlastito ime i u ime drugih ljudi
- Mobilizacija – podsticanje drugih ljudi da govore o tome zajedno sa vama
- Osnaživanje – omogućiti drugima da vide (shvate) da imaju prava da se izraze i da ih drugi pri tome čuju.
  
  Javno zastupanje uključuje tri vrste aktera:
- KORISNIKE – ljude čija su prava ugrožena ili uskraćena i u čiju korist preduzimamo aktivnosti
- ZASTUPNIKE – one kojima se korisnici obraćaju da bi im pomogli da ostvare svoja prava
- CILJNE OSOBE – one koji imaju odgovornost da poštuju i ispunjavaju prava korisnika (donosioci odluka).

Kampanja e-mailovima (Mail Campaign)

Jedna vrsta kampanje, koja se obično široko koristi, a koja se sprovodi e-mailom, tako što se obično jednoj osobi pošalje nekoliko e-mailova tokom određenog vremenskog perioda sa određenom porukom i sadržinom.

Kapacitet organizacije (Organizational Capacity)
Interni potencijal organizacije za rastom, razvijanjem i usavršavanjem. Stepen u kojem je organizacija sposobna i ima resursa da ostvari svoju misiju.
Vidjeti takođe: Misija.
(Kapitalna) Dobit/Gubitak (Equity)
Finansijsko značenje ovog pojma (engl. Equity) predstavlja razliku između ukupne aktive, na jednoj strani, i ukupne pasive s druge strane.
Kapitalna sredstva (Capital Funds)
Sredstva koja se daju za osnivački ulog, objekte, građenje ili opremu.
Kapitalni grant (Capital Grant)
Grant koji se daje za opremu ili građevinske projekte.
Kapitalni troškovi (Capital Costs)
Troškovi za početnu ili fiksnu imovinu, kao što je: komunikacijska oprema, vozila, putovanja, početne konsultacije.
Koalicija (Coalition)
Koalicija je savez više organizacija, grupa i/ili pojedinaca koji na istovjetan način žele riješiti određeni problem. Unutar koalicija svako zadržava autonomiju djelovanja.
Kolaboracija/Saradnja (Collaboration)
Razmjena informacija, modifikovanje aktivnosti, dijeljenje resursa, jačanje kapaciteta drugog u svrhu zajedničke dobiti (koristi) i da bi se postigao isti cilj.
Kompletni pisani prijedlog projekta- standardna forma (Full Proposal)
Predstavlja jedan potpuni (kompletni) pisani "plan" za projekat ili ideju koju predlažete da se finansira. "Kompletni pisani prijedlog projekata" se razlikuje od "koncepta predloga projekta" jedino po detaljnosti informacija koje sadrži; osnovne komponente su im iste. Veoma se razlikuju zahtjevi donatora po pitanju obimnosti, formata i sadržaja kompletnog projekta; obavezno provjerite smjernice svakog donatora. Međutim, primjetno je da se te forme univerzuju po uzoru na formu Evropske komisije. Kompletni projekat sadrži sljedeće stavke (standardna forma pisanog prijedloga projekta):
- Propratno pismo (Cover letter; Cover Sheet)
- Sažetak projekta (Summary)
- Uvod (Introduction; Organization details)
- Obrazloženje problema (Problem Statement; Needs Assessment)
- Cilj/evi projekta (Long- term objective; Aim; Purpose; Overall goal; Wide objective, Goals)
- Podciljevi/ Operativni ciljevi ( Objectives; Operational objectives; Narrow objectives; Short- term objectives)
- Aktivnosti (Activities; Methods)
- Evaluacija (Evaluation)
- Budžet (Budget)
- Prošlo i buduće finansiranje (Future or other necessary Funding)
- Propratni materijal (Appendices/Attachments)
  
  Vidjeti takođe: Propratno pismo, Ocjena potreba, Dugoročni i kratkoročni ciljevi, Evaluacija, Budžet, Propratni material, Uputstva, Koncept prijedloga projekta

Koncept prijedloga projekta (Letter Proposal)
Za razliku od upita, koncept predloga projekta sadrži sve informacije koje su potencijalnom donatoru potrebne da bi odlučio da li da finansira vaš projekat. Koncept prijedloga projekta se razlikuje od kompletnog prijedloga projekta samo po detaljnosti podataka koje sadrži, dok su im osnovne komponente iste. Različiti su zahtjevi od donatora do donatora, po pitanju dužine, formata i sadržine ovog pisma. Dobro provjerite uputstva koja će vam donator dati vezano za to kako ovo pismo treba da izgleda. Najčešće se koncept prijedloga projekta šalje zajedno sa propratnom dokumentacijom.
Vidjeti takođe: Propratna dokumentacija, Uputstva

Konflikt interesa (Conflict of Interest)

Situacija kada privatni interes neke osobe koja je uključena u organizaciju može da je natjera da donese odluke koje nisu u najboljem interesu organizacije.

Konsultant (Consultant)

Profesionalac zaposlen na bazi ugovora koji posjeduje ekspertsko znanje iz određene oblasti. Obično se ove osobe zapošljavaju za određene projekte kao što su planiranje ili evaluacija.

Koordinacija donatora (Donor Coordination)

Pokušaji raznih donatora da razmjenjuju informacije o svojim aktivnostima i na taj način bolje integrišu svoj rad.

Korisnik granta (Beneficiary)

Član ciljne grupe za koju je grant kreiran. Onaj kome će projekat pomoći. "Beneficiaries" na engleskom označava one u čiju se korist nešto čini. Kod nas relativno približan prevod "korisnici" označava i one koji se nečim aktivno služe, možda čak i plaćaju, pa zato nije sasvim adekvatan. Možda je bolji prevod ovog termina, u ovom kontekstu, "oni kojima projekat pomaže".

Korištenje početnog granta (Leveraging)
Korištenje (ulaganje) sopstvenih resursa radi pribavljanja podrške ili resursa drugih partnera.

Kratkoročni cilj (Short-Term Goal)

Cilj koji je moguće ostavariti u kratkom vremenskom periodu, obično u roku od 12 mjeseci ili kraće.

Kvalitativna evaluacija (Qualitative Evaluation)
Vrsta evaluacije koja je prije svega opisna i interpretativna.
Vidjeti takođe: Evaluacija
Kvantitativna evaluacija (Quantitative Evaluation)
Vrsta evaluacije koja uključuje razne vrste zbrajanja i analizu podataka zasnovanu na statističkim metodama.
Vidjeti takođe: Evaluacija
Liderstvo (Leadership)
Snaga unutar jedne institucije, agencije, organizacije koja stimuliše ostale da rade ili daju.
Likert skala (Likert-Scale)
Jedna evaluaciona tehnika koja se najčešće koristi kao instrument kod raznih istraživanja da bi se izmjerilo nečije mišljenje ili stav.

Npr:

C. Da li smatrate da je ovaj rječnik jednostavan za korištenje? Molim vas zaokružite jedan od ponuđenih odgovora:
1.Veoma jednostavan

2.Jednostavan
3.Malo komplikovan
4.Veoma komplikovan

5.Nemam mišljenje
Lobiranje (Lobbying)
Lobiranje predstavlja niz akcija kojima je cilj izvršiti uticaj na nekoga. Osnovnu ciljnu grupu akcije lobiranja čine donosioci odluka.
Tematske oblasti: Zastupanje
Lobisti (Lobbyist)
Grupa ljudi ili pojedinih građana koji pokušavaju da utiču na usvajanje ili neusvajanje zakonodavstva. Prvobitno se ovaj izraz odnosio na osobe koje često posjećuju holove (predvorja neke skupštine; engl. lobbies) ili hodnike zakonodavnih odjeljenja da bi pričali sa ljudima koji izrađuju zakone.
Master plan studija (Master Plan Study)
Izuzetno detaljna i kompleksna studija savjeta za prikupljanje sredstava koja uključuje mnoge aspekte rada institucije osim prikupljanja sredstava, kao što su misija, administracija, finansijski menadžment i upravljanje.
Medijator/Posrednik (Mediator)
Osoba koja radi sa stranama u sukobu, sa ciljem postizanja njihovog obostrano prihvatljivog rješenja. Medijator je aktivni učesnik u diskusiji, ali za razliku od arbitra, medijator ne nameće rješenje onima koji su u sukobu. On ili ona nastoji da aktivno utiče na njih da pronađu rješenje koje je prihvatljivo za sve.
Menadžment znanja (Knowledge Management)
Proces u kojem organizacija generiše vrijednosti svoje intelektualne imovine i imovine bazirane na znanju. Obično generisanje vrijednosti ovakve imovine uključuje i dijeljenje tih informacija sa zaposlenima, organizacionim dijelovima i drugim organizacijama u cilju postizanja boljeg poslovanja (engl. best practices).
Mentor (Mentor)
Iskusni profesionalac koji pomaže u profesionalnom usavršavanju nove ili manje iskusne osobe.
Mentorstvo (Mentoring)
Upoznavanjem sa akumuliranim znanjem stečenim kroz praksu, koje obično osoba iz višeg menadžmenta prenosi osobi koja se obučava u istoj organizaciji.
Metodologija (Methodology)
Sredstva ili logična procedura kojom se ono što je planirano projektom (ili programom) implementira.
Mikrokredit (Microcredit)
Mali zajmovi koji se odobravaju pojedinicima da bi oni ostvarili ili povećali svoj prihod, sa kamatom koja je u stvari cijena tog zajma.
Misija (Mission)
Izjava o opštoj svrsi postojanja jedne organizacije. Misija organizacije je direktno povezana sa njenom vizijom. To je jedna vrsta izjave koja sadrži svrhu i vrijednosti organizacije, u isto vrijeme navodeći kako će se ta svrha i vrijednosti sprovoditi u praksi. Ona treba da se navede u pisanim dokumentima organizacije (u statutu), i da je znaju svi zaposleni (iz istih razloga koji su gore navedeni).
Izjava o misiji treba de podstiče, da sadrži izazove. Iako je kreiramo tako da je ambiciozna, ipak misija treba da bude i realna, na primjer: vaša misija ne može biti da suzbijete nezaposlenost u državi u roku od pet godina, iz prostog razloga jer to nije moguće.
Moderator (Moderator)
Osoba koja upravlja diskusijom u grupi; često se naziva i facilitator.
Monitoring (Monitoring)
Monitoring se, jednostavno izraženo, može smatrati stalnom sistematskom aktivnošću u kojoj se sakupljaju i pružaju informacije specijalno sa svrhom mjerenja i poboljšanja efektivnosti projekta; ili se može koristiti za obezbjeđivanje odgovornosti na svim nivoima projekta, posebeno u pogledu finansija, ili kada menadžment donosi odluke o osoblju i institucionalnoj efektivnosti.
Monitoring granta (Grant Monitoring)
Stalno praćenje kako se vrši realizacija projektnih aktivnosti koje je donator finansirao, sa ciljem da se utvrdi da li se uslovi granta poštuju i da li ima izgleda da se ostvari svrha projekta za koju je odobren grant.
Monitoring medija (Media Monitoring)
Predstavlja zadatak u okviru kojeg pojedinci ili organizacije veoma pažljivo i kritički prate kako izvještavaju različiti (novi) mediji, sa svrhom da se efikasnije skrene pažnja tim medijima. Monitoring medija zahtijeva od pojedinaca ili organizacija da razviju kritičan stav kao korisnici raznih vrsta medija.
Mreža (Network)
Pojedinci ili organizacije koji dijele informacije, ideje, resurse ili ciljeve da bi ostvarili pojedinačni ili grupni cilj.
Nadoknada troškova (Cost Reimbursement)
Onaj kome je grant odobren obezbjeđuje dokaz (obično račun) za svaki trošak koji je odobren u okviru određenog granta, a donator nadoknađuje cjelokupan iznos za koji se prikupe dokazi na ovaj način (osim ako nije drugačije uređeno ugovorom).
Naučene lekcije (Lessons Learned)
Proces kojim kroz evaluaciju navodimo što se desilo i zašto, a zatim primjenjujemo ono što se tako naučilo da bi se izbjeglo ponavljanje istih grešaka.
Vidjeti takođe: Pozitivna iskustva, Evaluacija, Menadžment znanja, Organizacija koja uči.
Nenovčana donacija/In-kind donacija (In-Kind Donation)
Nenovčane donacije kao što su oprema, materijal za rad, korištenje kancelarijskog prostora, razne vrste roba, poslovne usluge, vrijeme osoblja i slično.
Nenovčani troškovi (In-Kind Costs)
Nenovčani doprinosi u obliku opreme, materijala za rad, prostora, vremena osoblja, itd. koje daje primalac granta. Ovaj nenovčani iznos može biti limitiran od strane donatora.
Neprioritetni prijedlozi (Unsolicited Proposals)
Donatori mogu dozvoliti organizacijama da podnesu prijedloge projekta koji ne spadaju u listu prioriteta tog donatora ili njegovih programskih oblasti.
Neprofitna organizacija (Non-Profit Organization)
Ova organizacija je sinonim za nevladinu organizaciju. Neprofitna organizacija je ona organizacija kojom upravlja obično volonterski upravni odbor (nevladina organizacija po našem zakonu mora imati upravni odbor) i čiji rad nije usmjeren na sticanje profita. Ove organizacije pripadaju trećem sektoru.
Vidjeti takođe: Treći sektor.
Neprofitni sektor (Nonprofit Sector)
Ovaj sektor sačinjavaju nevladine organizacije koje se bave pitanjima od javnog interesa bez motivacije da steknu profit.
Vidjeti takođe: Organizacije lokalne zajednice
Nevladina organizacija (Non-Governmental Organization(NGO))
Vrsta organizacije civilnog društva koja je neprofitna, nepolitička i koja služi javnom interesu ili interesu određene (specifične) grupe. Ovaj izraz se obično koristi za organizacije civilnog društva koje su formalno registrovane.
(ili)
Nevladina organizacija je ona organizacija koja se slobodno i legalno (u skladu sa pravnim sistemom koji poštuje najviše standarde ljudskih prava i sloboda), autonomnom inicijativom građana formira, organizuje i djeluje na programskoj platformi o unaprjeđenju javnog dobra, i koja je izvan uticaja i kontrole državnih i paradržavnih aparata vlasti.
(ili)
Termin Ujedinjenih nacija za neprofitnu organizaciju koju ne finansira i ne kontroliše u potpunosti vlada i koja promoviše dobrobit ljudi na neprofitnoj osnovi. Kada postoji samo u jednoj zemlji, smatra se nacionalnom NVO, a kada postoji u više zemalja u regionu smatra se regionalnom NVO. Organizacija bi trebalo da ima pravno ustanovljen statut, jasnu svrhu i vidljive aktivnosti sa upravljačkim tijelom koje ima ovlaštenje da govori u ime svojih članova. Može, ali ne mora, biti pridružena nekoj međunarodnoj organizaciji.
Vidjeti takođe: Organizacija građanskog društva, Neprofitna organizacija, Dobrovoljna organizacija
Obuka; Trening (Training)
Obrazovanje osoblja da postanu profesionalci i stručnjaci u određenoj oblasti kroz specijalizovanu obuku i sticanje iskustva.
Odnosi sa javnošću (Public Relations (PR))
Strateški proces usmjeren na sticanje i upravljanje publicitetom.
Održivi razvoj (Sustainable Development)
Nova paradigma kojom se ističe neophodnost da razvoj bude "održiv". Ovo znači da razvoj treba da poboljša živote ljudi na jedan ujednačen način, a ne da utiče destruktivno na životno okruženje. Demokratizacija takođe predstavlja jednu od komponenti održivog razvoja.
Prikupljanje finansijskih sredstava putem interneta (Online Fundraising)
Metoda korištenja Interneta da bi se pronašla i prikupila finansijska sredstva.
Operativna fondacija (Operating Foundation)
Fondacija koja vodi sopstvene programe i koja troši većinu svojih prihoda na ove programe.
Operativna podrška (Operating Support)
Sredstva koja se daju da bi se pokrili svakodnevni, tekući troškovi organizacije, gdje spadaju troškovi zarada zaposlenima, troškovi vode, struje, kancelarijskog materijala, itd.
Vidjeti takođe: Grant opšte podrške
Operativna sredstva (Operating Funds)
Sredstva koja se koriste za podmirivanje troškova zaposlenih, administrativnih i drugih troškova za postojeći pogram ili projekat.
Operativni budžet (Operating Budget)
Budžet koji se odnosi na dohodovne aktivnosti (engl. income-producing activities) jedne organizacije.
Operativni indikatori (Operational Indicator)
Pokazatelji koji navode kako se za određeni projekat ili program koriste resursi i da li se aktivnosti sprovode u skladu sa planom rada.
Vidjeti takođe: Planiranje posla.
Operativni plan (Operating Plan)
Kratkoročan, detaljan plan, koji najčešće sadrži preciznu specifikaciju ciljeva i predviđenih aktivnosti.
Operativni, periodični, tekući troškovi (Operating/Recurrent/Running Costs)
Tekući godišnji ili mjesečni troškovi jedne organizacije ili projekta, kao što su plate, troškovi vode i elektične energije (komunalije), potrošnog materijala, komunikacija, prevoza, održavanja i opravke.

(ili)

Troškovi bez kojih organizacija ne bi mogla da funkcioniše; troškovi koji se odnose na interno ili administrativno poslovanje, više nego na određeni program (projekat) ili pružanje usluga.
Opis posla (Job Description)
Dokument koji sadrži podatke o nazivu radnog mjesta, odgovornostima za taj posao (šta se očekuje da ta osoba radi), kao i vještinama i kvalifikacijama koje treba da ima zaposleni na tom radnom mjestu.
Opšti troškovi (Overheads)
Administrativni troškovi implementacije projekta ili programa.
Organizacija koja uči (Learning Organization)
Organizacija koja traži rješenja sa značenjem, zatim usvaja ta rješenja tako da se ona dalje razvijaju, rastu i nastavljaju da budu uspješna. Organizacije koje uče uključuju ideje iz više izvora i uključuju razne osobe u rješavanje problema, dijeljenje informacija i za proslavljanje uspjeha.
Vidjeti takođe: Pozitivna iskustva, Upravljanje znanjem, Naučene lekcije
Organizacija lokalne zajednice (Grassroots Organization (GRO))
Termin koji se koristi da se opiše organizacija ili inicijativa koja djeluje (radi) unutar lokalne zajednice, veoma blizu zainteresovanim stranama, ili sa grupama ljudi do kojih je teže doprijeti. Ove organizacije su obično male.
Vidjeti takođe: Nevladine organizacije, Organizacije bazirane u zajednici, Zaniteresovane strane
Organizacija sa članstvom (Membership Organization)
Organizacija civilnog društva (engl. skr. CSO) ili nevladina organizacija koju formiraju članovi koji biraju upravni odbor i učestvuju u kreiranju politike, planiranju i radu organizacije. Ove organizacije se nekad nazivaju i "participatorne" ili organizacije lokalne zajednice (engl. Grassroots organizations).
Organizacije civilnog društva (Civil Society Organization (CSO)
Bilo koja asocijacija ili organizacija koja je formirana dobrovoljno od strane građana. Ove organizacije mogu biti male ili velike, zvanično registrovane ili ne, mogu da predstavljaju interese određene grupe ljudi ili šire.
Organizacije koje djeluju unutar lokalne zajednice (Community-Based Organizations)
Organizacije ili inicijative koje djeluju u okviru lokalne zajednice, jako blizu zainteresovanim stranama. Ove organizacije obično nastaju kroz škole, crkve, etničke grupe, sport ili kulturne aktivnosti.
Vidjeti: Nevladine organizacije
Organizacijska kultura (Organizational Culture)
Set pisanih i nepisanih pravila koja određuju i oblikuju rad jedne organizacije.
Organizacijski razvoj (Organizational Development)
Znanja i vještine koje omogućavaju upravnim tijelima i zaposlenima da efikasno i efektivno upravljaju jednom nevladinom organizacijom. Ovo uključuje: razvijanje resursa, finansijski menadžment, strateško planiranje, uključivanje novih ljudi u rad organizacije, kao i unaprijeđivanje komunikacija.
Osnovni capital (Endowment)
Trenutno ograničena neto vrijednost/neto imovina (engl. Net assets), čija je glavnica zaštićena i čiji se prihod smije trošiti samo uz odobrenje bilo donatora ili upravnog odbora jedne organizacije.
(ili)
Novčana sredstva koja su odobrena sa uslovom (zahtijevom) da se glavnica ne troši, već da se investira kako bi stvorila izvor prihoda za neprofitnu organizaciju.
(ili)
Novac koji je doniran da bi obezbijedio kontinuirani prihod za podršku ili izdržavanje jedne organizacije. Osnovni kapital može biti opšti ili namijenjen za određeni projekat.
Osnovno finansiranje (Core Funding)
Finansiranje potrebno za osnovu rada jedne organizacije, što uključuje plate zaposlenih za puno radno vrijeme, zakup prostorija, opremu, troškove komunikacije, I direktne troškove svakodnevnog poslovanja. Zahtjevi za ovom vrstom finansiranja su najčešće odvojeni u budžetu od ostalih troškova projekta.
Otvoreno društvo (Open Society)
Ideja otvorenog društva je zasnovana na saznanju da ljudi djeluju na osnovu nesavršenog znanja i da niko nije u posjedu apsolutne istine. U praksi, otvoreno društvo se odlikuje vladavinom prava, poštovanjem prava čovjeka, manjina i manjinskih mišljenja; raspodijelom moći i tržišnom ekonomijom. Otvoreno društvo je način da se opišu pozitivni aspekti demokratije.
Output indicator (Output Indicator)
Mjera koja pokazuje konkretan proizvod ili dostignuća ostvarena kroz aktivnosti jedne organizacije ili pojedinog zaposlenog, tokom određenog vremenskog perioda.
Output/Direktni proizvod (Output)
Neposredno mjerenje vrsta i količina dobara i usluga koje su proizvedene (pružene) tokom realizacije jednog projekta ili programa.
Paralelno finansiranje (Parallel Funding)
Partneri se slažu oko zajedničkog cilja, ali donose odluku da vrše upravljanje i raspoređivanje svojih sredstava odvojeno, koristeći sopstveno finansiranje, administrativne i upravljačke strukture.
Paritetni doprinos (Matching)
Jemstvo (data riječ) ili obavezivanje za odobravanjem sredstava ili nenovčanog davanja u svrhu podsticanja drugih donatora da se obavežu da odobre sredstva ili da povećaju trenutni iznos sredstava koji su odobrili.
Vidjeti takođe: Nenovčana donacija
Participatorna evaluacija (Participatory Evaluation)
Uključivanje zainteresovanih strana u proces evaluacije. Dobijanje inputa i/ili informacija od zainteresovanih strana u jednom procesu evaluacije doprinosi kvalitetu dobijenih podataka.
Vidjeti takođe: Evaluacija
Partnersko finansiranje (Partnership Funding)
Grant ili program finansiranja u kojem različiti "partneri" daju sredstva. U nekim slučajevima, ovo se može odnositi na zajedničko finansiranje vlade i drugih fonadacija. Može se takođe odnositi na partnere koji daju nematerijalne resurse.
Vidjeti takođe: Zajedničko finansiranje
Partnerstvo (Partnership)
Pojednici ili organizacije koje rade na ostvarivanju zajedničkog cilja sa zajedničkim interesima i odgovornošću za postizanje rezultata.
Pasiva/Obaveze (Liabilities)
Obaveze koje se odnose na posjedovanu imovinu, isključujući vlasnički (kapitalni) dobitak/gubitak. Za fondaciju obaveze predstavljaju neizmirena plaćanja za grantove koji su odobreni, ali još nisu plaćeni ili preostali grantovi koje treba platiti tokom perioda od više godina.
Vidjeti takođe: Bilans Uspjeha, (Kapitalni) Dobitak/ Gubitak

(ili)

Obaveze su dugovanja organizacije, odnosno ono što organizacija duguje drugima. Na primjer:
- Roba i usluge koje su nabavljene ali još nisu plaćene, npr. kompjuter koji ćete platiti u roku od šest mjeseci; električni radovi koji su završeni u vašoj kancelariji, a za koje još niste dobili račun,
- Plate koje treba isplatiti osoblju za prethodni mjesec u prvoj nedjelji tekućeg mjeseca, npr. plate za maj koje se obično isplaćuju 1. juna,
- Porezi iz plate i socijalno osiguranje za zaposlene koji su zadržani od plate, ali još nisu plaćeni državi.

Peticija (Petition)
Zahtjev ili molba koju šalje jedna organizacija ili grupa građana organima vlasti na različitim nivoima, tražeći podršku ili protiveći se određenim zakonodavnim rješenjima, ili tražeći razmatranje onih pitanja koja još nisu stigla na dnevni red ovih organa. Peticije se upućuju odgovarajućim odborima.

Pilot projekat (Pilot (Project))

Početni pokušaj ili aktivnost malog dometa osmišljeni radi testiranja ideje za pristup nekom poslu/rješavanju problema. Pilot projekat se obično pokreće sa namjerom ponavljanja, umnožavanja ili širenja opsega implementacije u kasnijoj fazi.
(ili)
Prvobitno testiranje ili početni pokušaj izvođenja nekog projekta (programa), instrument evaluacije, ili isprobavanje nekih procedura u svrhu ispravljanja bilo kakvih problema prije nego što se on implementira ili iskoristi u širem obimu.
Pisani prijedlog projekta (Proposal)
Pismena aplikacija, često nadopunjena propratnim dokumentima, koja se šalje donatoru (fondaciji) da bi on odobrio grant. Donatori često imaju svoje aplikacione formulare koje traže da se popune kad se kod njih aplicira, drugi traže pisani prijedlog projekta napisan po standardnoj formi. Ima donatora koji više vole da im se prvo obratite sa jednim preliminarnim upitom prije nego što im se pošalje formalni prijedlog projekta. U svakom slučaju, treba konsultovati objavljene smjernice (uputstva) tog donatora.
Vidjeti takođe: Smjernice/uputstva, Kompletni prijedlog projekta, Propratna dokumentacija, Upit
Pismo namjere (Letter of Intent)
Donatorovo pismo ili kratka izjava koji sadrže njegovu namjeru da odobri određeni grant.
(ili)
Ovo pismo sadrži donatorovu izjavu da će odobriti određena sredstva za realizaciju projekta, ako se ispune određeni uslovi. Ovo pismo daje mogućnost potraživaocu sredstava da traži sredstva od drugih izvora bez čvrste obaveze ovog donatora da odobri sredstva za taj projekat.
Pismo preuzimanja obaveze (Letter of Commitment)
Pruža u kratkim crtama pregled obaveza vezano za: prisustvovanje sastancima, fi nansijsku podšku, obavezu prikupljanja sredstava, prisustvovanje određenim događajima, dužinu rokova, obavezu učestvovanja u raznim odborima, itd.
Pismo upit (Query Letter)
Kratko pismo koje sadrži podatke o aktivnostima organizacije i zahtjev za finansiranjem. Ovakva pisma se šalju potencijalnim donatorima da bi se ispitalo da li su oni uopšte zainteresovani da im se pošalje kompletni prijedlog projekta ili popuni aplikativna forma. Mnogi donatori žele da im se ovako obratite prije nego što im pošaljete kompletni prijedlog projekta.
Vidjeti: Upit
Planiranje (Planning)
Određivanje ciljeva i identifikacija metoda za postizanje tih ciljeva.
Vidjeti takođe: Interna kontrola
Planiranje posla (Work Planning)
Proces u okviru kojeg organizacija određuje koje će se aktivnosti sprovoditi, koji će ih organizacijski dio ili zaposleni sprovoditi, koji resursi će biti potrebni, kao i vremenski okvir u kojem se aktivnosti moraju realizovati. Planiranje posla obično pokriva period od godinu dana ili manje.
Početak (Kickoff)
Formalno, javno otpočinjanje jedne kampanje ili razvijanja programa, obično na taj način što se organizuje večera na koju se pozivaju svi ljudi sa kojima je moguće da ćemo imati kontakata po tom pitanju; tada se najčešće i objavi iznos sredstava kojim trenutno raspolažemo ili koji ćemo uskoro dobiti za tu svrhu.
Početni grant (Leverage)
Jedan od načina koje koriste fondacije za dodjeljivanje grantova. Početni grant se zove situacija kada se organizaciji odobri mala suma sredstava sa izričitom svrhom da se privuku sredstva od drugih donatora ili da se organizacija snadbije vještinama (alatkama) koje su joj potrebne da bi prikupila druga sredstva.
Podjela troškova (Cost Sharing)
Grant koji se daje da bi se nadopunila sredstva koja su obezbijeđena od drugog donatora.
Vidjeti takođe: Podsticajni grant, Dopunski grant
Podrška institucijama (Institutional Support)
Grantovi za obrazovne institucije ili organizacije, koji se odobravaju za pomaganje programa stipendiranja, većinom za redovne studente; donatorska organizacija zatim distribuira ovako dobijena sredstva pojedincima kroz svoje programe.
Podsticajni grant (Challenge Grant)
Grant koji se daje samo ako je organizacija kojoj se doniraju sredstva u stanju da prikupi dodatna sredstva iz drugih izvora. Ova vrsta granta se često koristi da bi se stimulisala davanja od drugih donatora.
Podugovor (Subcontract)
Sredstva koja dobija organizacija kojoj je prvobitno odobren grant, da bi se podržali troškovi koji su vezani za sprovođenje dijela projekta. Obično, nije potrebno da se šalje projekat da bi se odobrila sredstva pod ugovorom, dok se najčešće traži da se podnese budžet.
Posredovanje (Mediation)
Jedna od metoda razrješavanja konflikata koju sprovodi posrednik koji radi sa stranama u sukobu da bi im pomogao da poboljšaju komunikaciju i da analiziraju situaciju koja je prouzrokovala konflikt. Na ovaj način osobe koje su u sukobu mogu same da identifikuju i izaberu rješenje kojim se rješava problem, a koje zadovoljava interese ili potrebe svih strana koje su u sukobu. Za razliku od arbitracije, kada posrednik sasluša argumente obje strane i donese zakonski obavezujuće (engl. legally binding) rješenje za one koji su u sukobu, medijator samo pomaže tim osobama da same dođu do rješenja.
Pozitivna iskustva (Best Practices)
Uspješne inovacije ili tehnike organizacija koje dobro posluju. "Pozitivno iskustvo" može biti cijeli program ili jedna ideja.
Predrasuda (Prejudice)
Prethodno donijet pozitivan ili negativan stav prema nekoj osobi ili grupi, zasnovan na procesu društvenog upoređivanja u kome se sopstvena grupa posmatra kao tačka upoređivanja.
Preliminarna aplikacija (Pre-Application)
Preliminarni proces odlučivanja koji koriste donatori da bi identifikovali projekte za koje postoji mogućnost da budu finansirani. Iako je preliminarna aplikacija kraća u odnosu na kompletni prijedlog projekta, ona generalno mora da prati formu koju taj donator zahtijeva.
Preliminarni pijedlog projekta (Preliminary Proposal)
Projekat iznesen u kratkim crtama, koji se koristi da bi se ispitalo da li je donatoru kome se obraćamo projekat uopšte interesantan.
Vidjeti takođe: Upit
Prikupljanje sredstava (Fundraising)
Proces obezbjeđivanja dodatnih sredstava za rad organizacije.
Prikupljanje sredstava u lokalnoj zajednici (Grassroots Fundraising)
Napori da se prikupi novac od pojedinaca ili grupa na lokalnom nivou za neku širu svrhu. Obično su korisnici usluga te organizacije(direktni ili indirektni), ti koji daju sredstva. Aktivnosti za prikupljanje sredstava u lokalnoj zajednici obuhvataju: akcije uključivanja članarina, lutrije i mnoge druge aktivnosti.
Priručnik za zaposlene (Personnel Manual)
Dokument koji sadrži kadrovsku politiku i administrativne procedure jedne organizacije, uključujući i opis organizacione strukture i opis poslova (zaduženja) važnijih radnih mjesta.
Privatni sektor (Private Sector)
Poznat još kao profitni sektor. Organizacije ili firme koje pružaju usluge ili se bave proizvodnjom i koje posluju na tržišnim principima sa ciljem ostvarivanja profita za svoje vlasnike i zainteresovane strane.
Pro bono
Lična donacija neke osobe u vremenu posvećena nekoj djelatnosti ili stručnosti i znanju bez nadoknade, osim za podmirivanje direktnih troškova sprovođenja aktivnosti, kao što su putni ili komunikacijski troškovi.
(ili)
Pružanje proizvoda ili usluga po niskim cijenama ili besplatno. Takođe se naziva pro bono publico. Pro forma
Latinski naziv koji znači u prevodu "kao stvar forme". Pro forma je projektovani, predloženi ili hipotetički set brojeva za projekat, obično budžet.
Program (Program)
Grupa međusobno povezanih projekata ili usluga usmjerenih na postizanje (a) specifičnog(ih) cilja(eva), npr:
- Program na nivou zemlje
- Pod-program (tematski, geografski)
- Programski /Projektni službenik (Program /Project Officer)
  Pozicija u organizaciji koja obuhvata obavljanje sljedećih poslova i odgovornosti: odgovornost za cjelokupnu programsku administraciju i za monitoring projekta, pružanje tehničke pomoći, staranje da se projekat sprovodi u skladu sa potpisanim ugovorom ili sporazumom o grantu.
Projekat (Project)
Planirani poduhvat zamišljen tako da se postignu određeni projektni rezultati/outputi u okviru datog budžeta i u okviru određenog vremenskog perioda.
Projektni budžet (Project Proposal Budget)
Opisuje i procjenjuje očekivane prihode od izvora sredstava kao i izdatake koje će organizacija imati kako bi ispunila ciljeve projekta. Ako ste dobro isplanirali sve komponente projekta, ne bi smjelo biti teško prevesti ih u troškove u prikazu troškova tj. budžetu.
Vidjeti takođe: Budžet
Projektni period (Project Period)
Vremenski period koji je odobrio donator, a koji je potreban za realizaciju projekta. Ovaj period može biti kraći od godinu dana, ili može da obuhvata više godina.
Proporcija početnog granta (Leveraging ratio)
Proporcija između sredstava odobrenih grantom i sredsatva ili nenovčane donacije iz drugih izvora. Na primjer, proporcija početnog granta 1:1 znači, da će za svaki euro odobren grantom za određeni projekat, primalac granta (onaj kome je grant odobren) obezbijediti jedan euro iz drugih izvora.
Vidjeti takođe: Dopunski grant
Propratni material (Appendices/Attachments)
Donatori obično traže da podnesete neku dodatnu dokumentaciju uz koncept prijedloga projekta ili kompletni prijedlog projekta. Zahtjevi za ovom dokumentacijom variraju od donatora do donatora, tako da treba pažljivo pročitati smjernice koje donator daje kad mu se šalje projekat (gdje se najčešće obrazlaže šta se tačno od dodatne tj. propratne dokumentacije traži).

Propratni materijal koji donatori najčešće traže da se priloži podrazumijeva:
- Preporuke, garantna pisma, pisma podrške
- Listu članova upravnog odbora, i/ili zaposlenih sa njihovim pozicijima u organizaciji
- Kvalifikacije ključnih osoba (najčešće se traži CV/biografija)
- Operativni budžet i projektni budžet
- Zadnji godišnji izvještaj
- Izjavu o misiji organizacije i/ili ono što je organizacija u skorije vrijeme postigla
- Zadnji revizorski izvještaj
- Listu trenutnih donatora organizacije
- Strateški plan
- Bilo koje dodante informacije koje mogu biti od koristi u procesu odlučivanja (isječci iz novina-press clippings, info brošure organizacije, statistički izvještaji, kopije odgovarajućih dokumenata, kao npr. rješenja o registraciji,…)
  
  UKRATKO: Sve ono što dodatno doprinosi kredibilitetu organizacije.

Propratno pismo (Cover Sheet; Cover Letter)
Prva strana koja se nalazi na početku jednog pisanog prijedloga projekta i koja obično ima standardizovanu formu. Poželjno bi bilo da je otkucana na memorandumu organizacije. Pismo treba da je adresirano na određenu osobu u fondaciji kojoj šaljemo pisani prijedlog projekta (ovo pismo je lično; šalje ga osoba-osobi). Poželjno je da je propratno pismo kratko, maksimum jedna kucana strana. Treba da sadrži najosnovnije podatke o organizaciji i o projektu koji šaljete (naziv projekta, trajanje, koliko sredstava treba za njegovu realizaciju i iznos sredstava koji tražite od te fondacije). Takođe ovo pismo treba da ima potpis odgovorne osobe u organizaciji.

Protok novca (Cash Flow)

Neto razlika između gotovinskih uplata i isplata koje su vezane za određenu aktivnost u određenom računovodstvenom periodu.

Publikacija (Publication)

Izvještaj ili druga publikacija za koju je odobren grant koju izdaje jedna neprofitna organizacija, a koja je nastala kao rezultat njenog istraživanja ili predstavlja interesantan projekat za tog donatora.

Računovodstvo (Accountancy)

Računovodstvo koristi knjigovodstvenu evidenciju (knjigovodstvo – čin bilježenja – evidentiranja transakcija) u planskom sistemu, zamišljenom da štiti prihod i resurse organizacije, i na osnovu te evidencije kreira finansijske izvještaje.
Vidjeti takođe: Finansijski menadžment

Radna grupa (Working Group)

Usko povezana grupa od pet do petnaest ljudi koji su najaktivnije uključeni u realizaciju određenih aktivnosti. Svrha: prezentacija ideja i stavova zajednice, grupe ili organizacije; davanje sugestija; davanje savjeta i/ili preporuka; sprovodjenje odredjenog zadatka. Članovi grupe se biraju zbog svojih znanja ili iskustava; mogu biti volonteri, biti imenovani ili izabrani ili se može koristiti kombinacija ovih načina. Prilikom formiranja radne grupe treba voditi računa o: sastavu i načinu izbora; utvrđivanju članstva; mandatu; trajanju i načinu rada; motivaciji i nagradi za rad.

Razvijanje liderstva (Leadership Development)
Ovladavanje određenim vještinama i upoznavanje sa pozitivnim iskustvima koji omogućavaju jednoj osobi da zauzme lidersku poziciju u jednoj zajednici i da se izbori sa izazovima koje takva pozicija nameće.
Regionalne organizacije (Regional Associations)
Organizacije koje pružaju usluge sličnim tipovima organizacija u određenom regionu. Regionalne organizacije obično pružaju usluge kao što je tehnička pomoć, profesionalni razvoj i umrežavanje.
Resursi (Resources)
Sredstva kojima raspolažemo kada sprovodimo planirane aktivnosti, koja uključuju ljude, predmete i novac.
Revizija (Financial Audit)
Ispitivanje finansijskih dokumenta jedne organizacije – agencije od strane eksperta spolja. Poslije pregleda dokumenata, ekspert daje svoje mišljenje o poštovanju opšte prihvaćenih računovodstvenih principa. Uopšteno, revizije se rade na kraju fiskalne godine. Neki grant programi zahtijevaju reviziju sredstava granta na kraju projekta za koji su dobijena sredstva.
Rezultati/Efekti (Outcomes)
Pozitivna ili negativna promjena koja se dešava kao rezultat realizacije projekta ili programa. Rezultatima se mjeri efekat na neposredne korisnike, pojedince ili grupe, na koje se izvršio posredan ili neposredan uticaj, kao i na širu zajednicu.
RFP/RFA
Skraćenica na engleskom za Request for Proposals ili Request for Applications (Zahtijev za prijedlogom projekta ili Zahtijev za aplikacijama)
Rješavanje problema bazirano na interesima (Interest-Based Problem Solving)
Definiše probleme iz perspektive interesa (ne pozicija) i radi na pomirenju različitih interesa da bi se postiglo rješenje koje zadovoljava sve učesnike.
Rod (Gender)
Odnosi se na društveno/kulturno konstruisane uloge koje muškarci i žene obavljaju (nasuprot biološkim razlikama).
Sektor (Sector)
Sektor je određeni dio nečega, u ovom slučaju, društva. Obično se društvo dijeli na tri sektora: Javni (država), poslovni (biznis) i neprofi tni (ili volonterski) sektor.
Vidjeti takođe: Treći sektor, Volonterski sektor
SGA
Skraćenica na engleskom za Solicitation for Grant Applications (Traženje aplikacija za dodjelu grantova).
Vidjeti takođe: Zahtijev za prijedlogom projekta
Spoljni evaluator (Outside Evaluator)
Evaluator koji nije član organizacije za koju se vrši evaluacija. Ovaj evaluator se još naziva i evaluator treće strane (engl. third-part evaluator).
Sponzosrtvo (Sponsorship)
Sponzorstvo je davanje za određenu aktivnost koja uključuje tačno određenu protiv uslugu za sponzora, najčešće reklamu ili publicitet.
Starteški partner (Strategic Partner)
Status manjina (Minority Group Status)
Odnosi se na ugrožene, bespomoćne, i/ili tiranisane segmente društva, koji su izdvojeni nepravednim tretmanom ili diskriminacijom od strane dominirajućih segmenata tog društva.
Statut organizacije (Bylaw)
Dokument koji se usvaja na Osnivačkoj skupštini jedne nevladine organizacije. Prema našem Zakonu o udruženjima i fondacijama BiH, Statut mora sadržati sljedeće obavezne elemente:
- naziv udruženja, skraćeni naziv ukoliko postoji i adresu udruženja;
- Ciljeve udruženja;
- Postupak za primanje i isključivanje članova;
- Organe udruženja, način na koji se biraju, ovlaštenja koja imaju, kvorum i pravila glasanja, trajanje mandata, lice ovlašteno da sazove skupštinu, uslovi i način raspada odnosno prestanak rada;
- Pravila za ostvarivanje, korištenje i raspodjela sredstava udruženja, kao i organ koji je ovlašten za nadzor nad korištenjem sredstava,
- Javnost rada;
- Postupak za izmjenu i dopunu statuta, ovlaštenje i način donošenja drugih općih akata;
- Opis oblika i sadržaja pečata;
- Zastupanje udruženja;
- Uslove i postupak za pripajanje, razdvajanje, transformaciju ili raspuštanje odnosno prestanak rada udruženja, uključujući i bilo kakav poseban kvorum ili pravila za postizanje kvalifikovane većine u postupku glasanja;
- Postupak za raspolaganje preostalom imovinom ili drugim sredstvima u slučaju raspuštanja ili prestanka rada udruženja.

Stereotipi (Stereotyping)

Pretpostavljanje unaprijed da neka osoba ili grupa ima jednu ili više određenih osobina zato što većina članova te grupe ima (ili se smatra da imaju) iste te osobine. To je proces pojednostavljivanja i generalizovanja koji pomaže ljudima da kategorizuju i razumiju svijet, ali u isto vrijeme taj ih proces može navesti da pogriješe.

Stilovi učenja (Learning Styles)

Različiti pristupi ili stilovi učenja. Različite vrste stilova učenja obuhvataju: vizuelni, auditoran (slušni) i kinestetički način.

Strategija implementacije (Implementation Strategy)
Plan razvoja jednog programa i procedura koje obezbjeđuju ispunjavanje namjeravanih funkcija i usluga.

Strategije (Strategies)

Metode koje će organizacija koristiti da bi pružila usluge i implementirala aktivnosti u svrhu postizanja svojih ciljeva.
Vidjeti takođe: Dugoročni cilj

Strateški ciljevi organizacije (Strategic Goals)
Na osnovu misije i vizije vaše organizacije i rezultata njene analize, spremni ste da odredite svoje strateške ciljeve. Ne postoji pogrešan ili ispravan strateški cilj. Ono što odgovara jednoj organizaciji, ne mora odgovarati drugoj, čak iako su njihove misije iste. Strateški ciljevi se zasnivaju na unutrašnjoj i spoljnoj procjeni (SWOT analiza), tako da će se oni razlikovati za svaku neprofitnu organizaciju.

U idealnom slučaju, strateški ciljevi:
- ukazuju najasan pravac;
- realistični su;
- usredsređuju se na rezultate.
  Vidjeti takođe: Interna analiza (SWOT), Strateški plan

Starteški partner (Strategic Partner)

Kompanija ili organizacija koja djeluje u istom pravcu kao i druga organizacija ili kompanija, koji je usmjeren na dobrobit obje organizacije.

Strateško planiranje (Strategic Planning)

Strateški plan je pisani dokument koji služi kao dugoročni vodič za jednu organizaciju (tri do pet godina).
On je rezultat procesa planiranja čiji je cilj da se nađu odgovori na sljedeća pitanja:
- zbog čega organizacija postoji,
- šta ona radi;
- kuda treba da ide;
- kako će tamo stići.
  
  (ili)
  
  Jedan kompleksan, stalni, i fokusiran na budućnost proces promjena u organizaciji koji se bazira na trendovima i analizi internih i eksternih podataka. Strateško planiranje ima svrhu da promijeni način na koji organizacija razmišlja i posluje tako što će se stvoriti uslovi za organizaciju koja uči.
  
  (ili)
  
  Strateško planiranje je sistematičan proces kroz koji se organizacija usaglašava i izgrađuje prednosti ključnih korisnika prioritetima koji su suštinski za njenu misiju i komuniciraju sa okruženjem u kojem organizacija djeluje.
Struktura organizacije (Organizational Structure)
Formalni sistem relacija među zaposlenima unutar jedne organizacije, koji pokazuje obaveze izvještavanja između različitih pozicija menadžmenta i zaposlenih. Ova struktura se često prikazuje u formi dijagrama ili tabele.
Studija o izvodljivosti (Feasibility Study)
Objektivan pregled potencijala neke organizacije za prikupljanje sredstava koji mjeri jačinu argumenata i dostupnost lidera, radnika i mogućih donatora. Pismeni izvještaj uključuje nalaze studije, preporuke i (kada je cilj ostvariv) plan kampanje, vremenski raspored i budžet. Studiju obično sprovodi savjet za prikupljanje sredstava.
Studija slučaja (Case Study)
Jedna od tehnika koje koriste postojeće informacije. Može imati dvostruku ulogu: pružiti detaljne informacije o pojedinoj grupi, jedinici ili organizaciji ili, poslužiti kao iskustvo za sticanje znanja za grupu ljudi koji analiziraju proučavani slučaj.
(ili)
Sredstvo za dobijanje suštinskih podataka o nečemu na osnovu primjera pojedine osobe ili nekog drugog slučaja. Studija slučaja može biti priča jedne osobe o njenom iskustvu sa određenom problematikom. Premda može ukazati da je ovaj učesnik tipičan predstavnik nečega, ipak studija slučaja ne teži da predstavi tačno (pravo) iskustvo baš svakog učesnika.
Sumarna evaluacija (Summative Evaluation)
Odnosi se na metode procjene rezultata ili ishoda jednog projekta (ili programa) da bi se odredio stepen u kojem je taj projekat ispunio planirane ciljeve. Ovom vrstom evaluacije se takođe procjenjuje stepen u kojem su dostignuća projekta stvarno rezultat sprovedenih aktivnosti ili korišćenja proizvoda. Ovo može zahtijevati korišćenje kontrolnih grupa ili drugih statističkih analiza da bi se izmjerila korelacija između različitih varijabli.
SWOT analiza (SWOT Analysis)
Analiza organizacijskih prednosti (snaga), slabosti, mogućnosti i prepreka. Ova analiza treba da pruži odgovor na sljedeća pitanja:
- Koje su unutrašnje snage organizacije? (Šta mi radimo i imamo dobro?);
- Koje su unutrašnje slabosti organizacije ("Što možemo poboljšati"?);
- Koje spoljašnje mogućnosti za ispunjenje misije stoje pred organizacijom? (Kakve se promjene, koje nam mogu pomoći da bolje ostvarujemo svoju misiju, dešavaju u okruženju?");
- Koje spoljašnje prepreke mogu ometati ispunjenje misije? (Od kojih se promjena iz okruženja moramo čuvati ili za njih pripremiti radi boljeg obavljanja našeg posla?")
  
  Vidjeti takođe: Interna analiza

Taktike (Tactics)
Sredstva koja koristite da biste sproveli svoj strateški plan i ostvarili svoj cilj.
(ili)
Određene akcije ili djela koja se koriste da bi se postigli strateški ciljevi i implementirali strateški planovi. Ove aktivnosti su tačno određene (specifične), mjerljive i stalno pokreću organizaciju da realizuje ono što je određeno u njenom strateškom planu i da na taj način ostvari u budućnosti ono što želi.
Tehnička pomoć (Technical Assistance)
Grant ili nenovčani doprinos za pomoć menadžmentu da bi jedna neprofitna organizacija efikasnije poslovala. Računovodstvene usluge, fi nansijsko planiranje, prikupljanje sredstava i pravna pomoć su uobičajene vrste tehničke pomoći. Ovakvu pomoć mogu direktno pružati zaposleni (engl. staff) jedne fondacije ili organizacije, ili se ona može dati u formi granta da bi se platile te usluge spoljnim konsultantima.
(ili)
Profesionalni ili menadžerski savjeti i trening (obuka) koju sprovodi lokalni ili spoljni stručnjak.
Vidjeti takođe: Grant, Ne-novčana donacija (Inkind donacija)
Think tank organizacije (Think Tank)
Organizacije grupa eksperata koji obezbjeđuju multidisciplinarna istraživanja i analize.
Tim (Team)
Grupa od dvoje ili više ljudi, koji kada rade zajedno, proizvode bolje rezultate nego kada kao pojedinci rade posebno. Članovi su odgovorni jedni drugima i organizaciji. Ako rade na efikasan način, kod njih raste odgovornost, produktivnost i moral.
Vidjeti takođe: Izgradnja tima
Transparentnost (Transparency)
Dijeljenje informacija i djelovanje na jedan otvoren način. Transparentnost omogućava zainteresovanim stranama da dođu do informacija koje mogu biti presudne u razotkrivanju zloupotreba i odbrani svojih interesa. Jedan transparentan sistem ima jasne procedure za donošenje odluka od javnog interesa i otvorene kanale za komunikaciju između zainteresovanih strana i državnih službenika, i omogućava pristup mnogim informacijama.
Treći sektor (Third Sector)
Izraz Treći sektor jeste moderan substitut za "volonterski sektor". Obično se odnosi na sve one organizacije koje ne pripadaju poslovnom (preduzeća) ili javnom (država) sektoru. Može da uključuje: sindikate, crkve, razne klubove, asocijacije, razne humanitarne organizacije, grupe za samopomoć, grupe za pritisak, fondacije,…
Vidjeti takođe: Sektor, Volonterski sektor
(ili)
Javni, neprofitni sektor. Prva dva sektora su: država i biznis sektor (preduzeća).
Udružena sredstva (Pooling Funds)
Situacija kada partneri ulažu jednaka ili ekvivalentna sredstva za određeni projekat ili program.
Ugovor o grantu (Grant Agreement)
Ugovor koji se zaključuje između donatora i primaoca granta. Obično je zasnovan na aplikaciji koju je podnio potraživalac (primalac) granta. Ugovor o grantu obavezuje primaoca granta da odradi određene aktivnosti, u okviru određenog vremenskog roka, za određenu sumu novca. Ugovor o grantu se obično odnosi, ili sadrži, pravila koja određuju način trošenja sredstava granta. Važno je napomenuti da Ugovor o grantu može da sadrži restriktivnije uslove od onih koje je predložio primalac sredstava ili onih koje propisuje zakon. Ugovor o grantu takođe može biti odobren na manje sredstava nego što je prethodno traženo.
Vidjeti takođe: Grant
Upit (Letter of Inquiry)
Kratko pismo u kojem se navodi projekat u kratkim crtama zajedno sa iznosom koji se traži. Ovo pismo se šalje donatoru da bi se ispitalo da li je zainteresovan za ovaj projekat i da li bi želio da mu se pošalje kompletan prijedlog projekta. Obično, osim ako donator drugačije ne traži, ovo pismo treba da je napisano maksimum na jednoj stranici.
Ono treba da sadrži:
a)    nekoliko rečenica o vašoj organizaciji;
b)   veoma kratak opis projekta;
c)    precizan iznos sredstava koji tražite;
d)   objašnjenje zašto vjerujete da je ovaj projekat za donatora interesantan i da se uklapa u njegove prioritete.

Dešava se da donator nekada odobri sredstva samo na osnovu ovog pisma. Međutim, mnogo je vjerovatnije da će vam donator tražiti da mu pošaljete kompletan prijedlog projekta ako smatra da je vaša ideja interesantna. Mnogi donatori vole da ih ovako kontaktirate prije nego što im pošaljete kompletan prijedlog projekta.
Vidjeti: Preliminaran prijedlog projekta, Prijedlog projekta
Upravljački odbor (Steering Committee)
U prikupljanju sredstava (engl. fundraising), predstavlja jedan izvršni odbor koji sačinjava upravljačka struktura visokih rukovodioca, koji su odgovrni za sprovođenje kampanje prikupljanja sredstava.
Upravljanje ljudskim resursima / kadrom (Human Resource Management)
Odnosi se na to kakav je odnos organizacije prema volonterima, članovima upravnog odbora i zaposlenima i koliko ulaže u njihov razvoj.
Upravni odbor (Board of Directors; Board of Trustees)
Upravno tijelo jedne organizacije koje nadgleda sprovođenje njenih politika i procedura, pomaže u prikupljanju sredstava i predstavlja tijelo koje je odgovorno za njen rad.
(ili)
Grupa volontera koja je odgovorna za upravljanje i superviziju sprovođenja politike i poslovanja jedne organizacije, njenih odbora, kao i zaposlenih. Ovaj odbor sprovodi (ostvaruje) svhu postojanja organizacije.
Uputstva (Guidelines)
Sadrže podatke koje daje donator o svojim ciljevima, prioritetima, kriterijumima i proceduri za prijavljivanje za grant. Uvjek treba tražiti te smjernice i pridržavati ih se kada se obraćate konkretnom donatoru.
Uslovni grant (Conditional Grant)
Uslovni grant sadrži uslov prema kome donator traži obezbijeđeno učešće drugih izvora sredstava da bi odobrio svoj grant (a koji je samo dio ukupnih sredstava potrebnih za realizaciju jednog projekta) tek pošto potraživalac granta obezbijedi sredstva iz drugih izvora. Dokaz koji se daje za ovakvu uslovnu ponudu, može se koristiti da se traže sredstava od drugih izvora.
Vidjeti takođe: Podsticajni grant, Dopunski grant
Virtuelna fondacija (Virtual Foundation)
Odnosi se na prelaz sa dodjele grantova putem pošte i direktnih sastanaka na dodjelu grantova putem e-mail-a i transfera internetom. Takva fondacija može postojati samo na internetu i može prenositi novac od filantropa organizacijama u cijelom svijetu.
Višegodišnja / stalna podrška (Multiyear / Continuing Support)
Može da označava:

1) grantove koji se produžavaju na više od godinu dana, ili
2) mogućnost ponovnog apliciranja kod istog donatora za dodatna sredstva u narednim budžetskim periodima.

Da li će doći do ovakve višegodišnje i stalne podrške, zavisi od uspješnosti rada organizacije tokom prvog odobrenog granta.
Vizija organizacije (Vision)
Sadrži razloge i svrhu zbog koje organizacija postoji, kao i idealno stanje koje organizacija namjerava da dostigne. Vizija je izjava o onome što organizacija želi da postigne u daljoj budućnosti.
(ili)
Vizija organizacje definiše ono što organizacija namjerava da ostvari. Određivanje u viziji onoga što treba da se odradi, predstavlja osnov za planiranje, kao i referentnu tačku za evaluiranje efikasnosti organizacije. Bez javne vizije nemoguće je da se utvrde prioriteti i/ili formulišu odgovornosti svakog zaposlenog. Vizija (ili njen nedostatak) takođe utiče na stepen angažovanja u poslu. Ljudi vole da znaju ne samo što se od njih očekuje, nego i, prije svega, zašto to rade (uloga vizije ima veliki uticaj kada zapošljavate novu osobu i integrišete je u postojeći tim).
Volonter (Volunteer)
Osoba koja donira ili poklanja svoje vrijeme i sposobnosti da bi pružila usluge drugim ljudima ili zajednici u širem smislu.
Volonterska organizacija (Voluntary Organization)
Jedna organizacija ili asocijacija se naziva volonterskom ako stalno ili povremeno angažuje volontere za svoje poslovanje ili nadzor. Ovaj izraz se još šire koristi i za one organizacije koje nemaju volontere, sve dok su one angažovane za ostvarivanje dobrobiti za ljude van organizacije. U literaturi se ističe pet glavnih karakteristika volonterskih organizacija:
1.    postoje nezavisno od države;

2.    imaju svoje upravno tijelo koje predstavlja volonterski (neplaćeni članovi) upravni odbor;
3.    bave se filantropskim aktivnostima i okupljaju ljude čije članstvo u organizaciji nije nasljedno ili po moranju;
4.    proizvode korist i za druge koji nisu direktno uključeni u organizaciju;
5.    bave se neprofitnim djelatnostima.
Volonterski sektor (Voluntary Sector)
Volonterski sektor je sačinjen od organizacija koje imaju svoja upravljačka tijela, koje rade u korist šire zajednice i generišu socijalni kapital. Volonterski sektor se većinom bazira na ljudima koji su volonterski angažovani. Uz to, ovaj sektor je nezavistan od formalnih struktura vlasti, kao i od profitnog sektora.

Vidjeti takođe: Sektor, Treći sektor

Volonterski/ Dobrovoljno (Voluntarily)
Po sopstvenoj volji; po sopstvenom nahođenju; na sopstvenu odgovornost; sopstvenim izborom; po sopstvenoj želji.
Volonterstvo (Voluntarism)
Volonterstvo je neplaćena, svjesna, slobodna i dobrovoljna djelatnost na dobrobit drugih ljudi.
Vremenska tabela odvijanja aktivnosti (Timeline)
Određenivremenski period u kojem treba da se sprovedu aktivnosti i hronološki slijedovih aktivnosti.
Vremenska tabela/Vremenski raspored (Timetable)
Upravljanje vremenskim planom za, na primjer, realizaciju projeknih aktivnosti;kalendar planiranih aktivnosti, sa određenim datumima za završetak realizovanjaodređenih aktivnosti.
Zadaci (Tasks)
Aktivnosti rasčlanjene na konkretna zaduženja i obaveze.
Zahtjevza prijedlogom projekta (Request For Proposal)
Za ovaj termin se često koristi skraćenica na engleskom "RFP", i on označavajavno saopštenje koje izdaje donator da bi obavijestio nevladine organizacije daće finansirati projekte koji se bave određenim temama ili programskimpodručjima. Jedan zahtjev za prijedlogom projekta (RFP) obično sadrži kompletnepodatke o vrstama usluga ili programa koje će donator razmatrati; šta tajprijedlog projekta treba da sadrži; informacije o rokovima; informacije o tomekako će se razmatrati pristigli prijedlozi projekta i vršiti evaluacija; kao idruge smjernice/ uputstva koje pomažu onima koji se prijavljuju da podnesu jedantehnički ispravan i konkurentan prijedlog projekta.
(ili)
Kada vlada objavi novi ugovor ili program za grantove, ona šalje "RFP"-eagencijama koje se mogu kvalifikovati za učešće. "RFP" navodi specifikacijuprojekta i procedure prijavljivanja. Dok neke fondacije povremeno koriste"RFP"-e za određene oblasti, većina njih više voli da razmatra prijedloge kojepokreću kandidati.
(ili)
Javno obavještenje donatora da traži aplikacije. Takođe ga mogu koristiti onikoji primaju grantove (nevladine organizacije) da bi unajmili profesionalneusluge. Nekad se za ovo upotrebljava i izraz Podsticanje prijava za grantove(engl. Solicitation for Grant Applications (skrać. SGA)).
Zainteresovane strane/Sudionici (Stakeholders)
Pojedinci ili grupe koji su zainteresovani za određeno pitanje. Oni koji moguuticati na stvaranje promjene, ili željena promjena ima ili može imati uticaj nanjih.
Zajedničko finansiranje (Joint Funding)
Projekatkoji finansira više od jednog donatora, od kojih svako obezbjeđuje sredstva zaodređene dijelove projekta.

Vidjeti takođe: Podsticajnigrant, Dopunski grant, Partnersko fi nansiranje
Zapisniksa sastanka (Meeting Minutes)
Pismeno praćenje događaja na jednom sastanku sa bilješkama ko je prisustvovao,teme o kojima se govorilo i šta su zaključci sastanka.
Žargon (Jargon)
Jezikkoji se koristi unutar specifične grupe ljudi.

Enter your keyword

Riječnik pojmova iz oblasti NVO